Vatnið í náttúru Íslands

Vatn er óvenju áberandi hluti af náttúru Íslands. Við fjöllum um mismunandi birtingarmyndir ferskvatns í náttúru Íslands og mikilvægi þess í fjölbreyttum vatnavistkerfum landsins. Einnig veltum við fyrir okkur hvernig við nýtum ferskvatnið, heitt og kalt, og ræðum umsvif mannsins og áhrifin sem þessi nýting hefur á náttúruna.

Markmið heimsóknarinnar er að nemendur fræðist um vatnið í náttúru Íslands, samspili lifandi og lífvana þátta, hvernig vatn er nýtt á Íslandi og áhrif nýtingarinnar á náttúruna.

Fyrirkomulag heimsóknar

Tekið er á móti skólahópum við inngang Perlunnar og þeim fylgt upp á 2. hæð þar sem sýning Náttúruminjasafnsins, Vatnið í náttúru Íslands er. Þar er fatahengi og hægt að hengja upp útifatnað. Hópurinn kemur svo saman fyrir framan vatnsköttinn í anddyri sýningarinnar þar sem safnkennarar bjóða hópinn velkominn og fara yfir fyrirkomulag heimsóknarinnar. Safnkennarar tala við nemendur um vatnið og fjölbreyttar birtingarmyndir þess í náttúru Íslands.

Því næst er verkefnablöðum og skriffærum útdeilt. Nemendur leysa verkefni samhliða því að skoða sýninguna og safnkennarar eiga í virku samtali við nemendur meðan þau skoða sýninguna. Þegar verkefnin hafa verið leyst, er stoppað við eitt til tvö atriði á sýningunni og þau rædd, auk þess sem farið er sameiginlega yfir verkefnablöðin. Heimsóknin tekur um klukkustund.

Með tilliti til stærðar sýningarinnar er æskilegt að ekki séu fleiri en 25 börn í hverjum hópi til þess að þau njóti heimsóknarinnar sem best.

Mikilvægt er að nemendur séu búin að borða nesti áður en þau koma í Perluna eða borði það þegar heim í skólann er komið þar sem það er ekki nestisaðstaða í Perlunni.

Bókanir skólahópa í fræðslu hjá Náttúruminjasafninu fara fram á bókunarsíðu safnsins

Undirbúningur og eftirfylgni fræðsluleiðarinnar

Fróðleiksbrunnurinn er ný fræðslusíða Náttúruminjasafns Íslands í náttúrufræðum. Efnið hentar til undirbúnings og eftirfylgni heimsóknar á sýninguna Vatnið í náttúru Íslands en er einnig kjörið til notkunar í skólum. Hér fyrir neðan eru hlekkir á fræðsluefni sem getur hentað til undirbúnings og eftirfylgni fyrir fræðsluleiðina.

Náttúrufræðsla – Líf í fersku vatni

Náttúrufræðsla – Líffræðileg fjölbreytni

Náttúrufræðsla – Vatnið

Tenging við Aðalnámsskrá

Heimsóknin nýtist sem stuðningur við kennslu í náttúrufræði og tengist bæði hæfniviðmiðum um verklag og viðfangsefni. Fræðsluleiðin hentar vel hæfniviðmiðum sem tengjast náttúru Íslands með áherslu á athugun, upplifun og reynslu af náttúrunni, lífverum og ólíkum vistkerfum. En ekki síður lífsskilyrðum manna og heilbrigði umhverfis með áherslu á náttúruvernd og umhverfismál, fjölbreytta nýtingu vatns og samspil lífvera og lífvana þátta. Á sýningunni vinna nemendur verkefni sem byggja á þjálfun í að taka eftir, lesa og afla sér upplýsinga um náttúruna.

Tenging við námsefni

Greiningarlykill um smádýr sem tengjast fersku vatni á vef Menntamálastofnunar.

Yngsta stig

Sigrún Helgadóttir. 2008. Komdu og skoðaðu landakort. Námsgagnastofnun.

Sigrún Helgadóttir. 2003. Komdu og skoðaðu hringrásir. Námsgagnastofnun.

Jónella Sigurjónsdóttir og Unnur María Sólmundsdóttir. 2020. Halló heimur 1. Menntamálastofnun.

Jónella Sigurjónsdóttir og Unnur María Sólmundsdóttir. 2022. Halló heimur 2. Menntamálastofnun.

Miðstig

Halldóra Lind Guðlaugsdóttir, Ragnheiður Alma Snæbjörnsdóttir og Thelma Ýr Birgisdóttir. 2021. Náttúrulega. Menntamálastofnun. 3. og 4. kafli.

Halldóra Lind Guðlaugsdóttir, Ragnheiður Alma Snæbjörnsdóttir og Thelma Ýr Birgisdóttir. 2022. Náttúrulega 2. Menntamálastofnun. 5. kafli.

Rannveig Magnúsdóttir. 2023. Náttúran okkar. Menntamálastofnun.

Sólrún Harðardóttir, 2010. Hornsíli. Námsgagnastofnun

Sólrún Harðardóttir. 2012. Líf á Landi. Námsgagnastofnun.

Unglingastig

Susanne Fabricus o.fl. 2018. Litróf Náttúrunnar. Námsgagnastofnun.